TÜBİTAK tarafından, üniversitelerimizin yetkinliklerinin tespiti ve ulusal önceliklerimiz doğrultusunda yönlendirilmelerine katkı sağlamak amacıyla 2016 yılında “Üniversite Yetkinlik Analizi Çalışması” gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçların üniversitelerin yetkin oldukları alanlar hakkında objektif veriye dayalı bilgi vermesi ve odaklanabilecekleri alanlar hususunda yardımcı olması amaçlanmaktadır.
Çalışma kapsamında ilk olarak bilim ve teknoloji alanlarına ilişkin uluslararası sınıflandırmalar, Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016 kapsamındaki öncelikli sektörler bazında oluşturulan “Üst Düzey Önceliklendirme Grupları” çıktıları, üniversitelerin eğitim alanları ve kurum içi değerlendirmeler dikkate alınarak ülkemiz öncelikli alanları ile uyumlu 120 teknoloji alt alanı belirlenmiştir.
Teknoloji alt alanlarının belirlenmesini takiben analize ilişkin üniversitelerin teknoloji alt alanı temelinde yetkinliğini tespite yönelik model kurularak yayın sayısı, atıf sayısı, yayın yapan akademisyen sayısı ve TÜBİTAK destekli proje verileri dikkate alınmış ve 7 gösterge türetilmiştir.
Ana çalışma öncesinde teknoloji alanları bazında yayın verisi elde etmede kullanılacak anahtar kelimeler ile göstergelerin test edilmesi amacıyla 10 üniversite için yayın ve atıf verileri üzerinden pilot çalışma yapılmıştır. Pilot çalışma neticesinde iyileştirmeler yapılarak 120 teknoloji alt alanında 2010 yılı ve öncesinde kurulmuş olan 143 üniversiteye ait verilerin değerlendirilmesine başlanmıştır.
Tüm veriler TÜBİTAK veritabanı ile Scopus ve SciVal programları kullanılarak 2010-2014 yılları için elde edilmiş olup daha sonra ağırlıklandırma ve istatistiksel düzeltmeler yapılarak üniversitelere yönelik yetkinlik hesaplaması yapılmıştır. Yetkinlik puanı girdileri kalite ve hacim olarak iki temel boyutta toplanmış olup sırasıyla %60 ve %40 olarak ağırlıklandırılmıştır. Üniversitenin dünyaya görece bağıl atıf endeksi ve üniversitenin atıf açısından dünya çapında en fazla atıf alan ilk %10’luk dilime girmiş yayın sayısı göstergeleri kalite boyutunda; dünya toplam yayın sayısı içindeki üniversitenin payı, üniversitede yayın yapan akademisyen sayısı, üniversitenin TÜBİTAK destekli projelerine ait bütçe toplamı, üniversitenin TÜBİTAK destekli proje sayısı, üniversitenin Türkiye’ye görece bağıl odaklanma endeksi gibi göstergeler hacim boyutunda yer almıştır.
Yapılan hesaplamalar neticesinde 120 alan ve 143 üniversite için alanlara ilişkin üniversitelerin yetkinlik seviyelerini görsel olarak sunan grafikler hazırlanmıştır.
Bu çalışma, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından başlatılan üniversitelerimizin ihtisaslaşması çalışmalarına katkı vermek ve ihtisaslaşma odaklı işbirliklerinin geliştirilmesi süreçlerine katkı sağlamak amacıyla düzenli olarak güncellenecektir.
Analiz Yöntemini okumak için tıklayınız.
Çalışma Raporunun tamamını okumak ve analiz görsellerini görmek içintıklayınız. (Görüntüleme şifresi: UY2016)